Toen ik mijn galerie runde, merkte ik al snel dat kunstenaars vaak allerlei eisen stelden. Ze wilden bijvoorbeeld weten hoeveel bezoekers ik per week ontving, wat mijn gemiddelde omzet was, en hoe en waar ik adverteerde. Hoewel dat destijds soms frustrerend was, denk ik dat de situatie tegenwoordig omgekeerd is: je mag als kunstenaar blij zijn als je een galerie vindt die bereid is je werk tentoon te stellen. Tenzij je natuurlijk een grote naam bent. In dat geval heb je als galeriehouder meestal te maken met een medewerker van de kunstenaar in plaats van met de kunstenaar zelf.
Deze ervaringen zetten me aan het denken: wat doe je wel en wat doe je niet om je werk te promoten? Sommige kunstenaars geloven dat hun werk “goed genoeg” is en zichzelf wel verkoopt. Maar niets is minder waar. Het roept de vraag op: wat is kwalitatief goed werk, en wie bepaalt dat eigenlijk? Daarmee begeef je je al snel op glad ijs.
Dat blijkt wel uit de kunstgeschiedenis: vernieuwende en opzienbarende stijlen, zoals die van Van Gogh of Mondriaan, kregen hun plek juist door hun afwijkende karakter.
In de huidige tijd lijkt de voorkeur vooral te liggen bij realistische of abstracte kunst. Maar economische omstandigheden spelen hierbij een grote rol. In tijden van economische neergang zoeken mensen houvast. Realistische kunst, die direct begrijpelijk en herkenbaar is, sluit daar perfect bij aan. Wat je ziet, is wat je krijgt – er is geen ruimte voor interpretatie of twijfel. Hierdoor blijft de verkoop vaak redelijk stabiel. Abstracte kunst daarentegen heeft een minder voorspelbare verkoop, vooral in economisch onzekere tijden. Het gebrek aan houvast en de vervreemdende aard van abstract werk maken het voor veel mensen lastiger te plaatsen, wat de verkoop onder druk zet.
Er is altijd een specifieke groep mensen die bepaalt wat als hoogstaande kunst wordt gezien en wat als “pulp” wordt afgedaan, om het maar plat te zeggen. Kunst wordt beïnvloed door allerlei factoren, waaronder maatschappelijke trends en economische omstandigheden.
Dit deed me denken aan mijn tijd als galeriehouder. Ik bepaalde wie er wel of niet in mijn galerie kon exposeren, wat soms een lastige en vervelende taak was. De selectie maakte ik uiteindelijk op gevoel. Dat leidde soms tot succesvolle verkopen, maar vaak ook niet. Het blijft een gok, waarbij persoonlijke voorkeur en de markt elkaar niet altijd vinden.
